چگونه متوجه شویم که بازاری برای محصول ما وجود دارد؟

شما ایده‌ای فوق‌العاده برای یک محصول دارید، چیزی که به نظر شما فرجامی جز تسخیر ذهن و فکر مردم ندارد. یا شاید به خدمتی برخورد کرده‌اید که قبلاً ارائه نشده، چیزی که همه به آن نیاز دارند. پس فرصت را از دست ندهید و . . .نه، صبر کنید!!! پیش از آن باید کاملاً به این نتیجه برسید که آیا بازاری در حد و اندازه‌ای که تصور می‌کنید برای آن وجود دارد و آیا این محصول یا خدمت نیاز به هیچ تغییر اصلاحی کم یا زیادی دارد؟ پس در کلام ساده شما به تحقیقات بازار نیاز دارید.

برخی از صاحبان کسب‌وکار این مرحله حساس در توسعه محصول را نادیده می‌گیرند و تنها دلیل آنها عدم تمایل به شنیدن بازخورد منفی است، یا اینکه آنقدر به محصول خود اطمینان دارند که حتی نمی‌خواهند با آن ریسک کنند. برخی دیگر از هزینه‌های ترس دارند و نمی‌خواهند در کنار هزینه‌های دیگر اداره کسب‌وکار هزینه‌ای متحمل شوند که درنهایت می‌خواهد به آنها بگوید: محصول شما برنده است.

اما نکته مهم در این بین توجه کردن به هزینه‌هایی است که در صورت عدم موفق شدن محصول یا ایده باید به گردن بگیرید. همیشه شرکت‌هایی که بهترین عملکرد را دارند، آن شرکت‌هایی هستند که تکلیف خود را به بهترین نحو انجام داده‌اند و تحقیقات بازار طبیعتاً یکی از این تکالیف است. تحقیق بازار را نه به عنوان یک هزینه، بلکه به عنوان یک سرمایه‌گذاری باید در نظر گرفت؛ نوعی از سرمایه‌گذاری که از طریق ایجاد تغییرات کوچک در محصول موجب صرفه‌جویی‌های زیادی برای شما می‌شود.

خوب اصلاً تحقیق بازار چیست؟ البته خلاصه و به زبان ساده!!! به زبان ساده می‌توان گفت که روشی برای جمع‌آوری اطلاعاتی است که می‌توانید از آنها برای حل یا اجتناب از مشکلات بازاریابی در آینده استفاده کنید. از این طریق اطلاعاتی به دست می‌آورید که می‌توانید بخش‌های مختلف بازار را بشناسید یا برای محصول و خدمت خود هویتی به وجود آورید که شما را از دیگر رقبا جدا می‌کند. این اطلاعات همچنین به انتخاب بهترین موقعیت جغرافیایی برای عرضه محصول به شما کمک می‌کند.

یکی از نکات مهم قبل از انجام تحقیق بازار اطلاع از نکاتی است که در این تحقیق باید به آنها دست پیدا کنید. به‌عنوان یک قانون کلی می‌توان گفت که یک تحقیق بازار باید در رابطه با سه موضوع زیر به شما اطلاعات کاملی را ارائه نماید:

1- اطلاعات صنعت

در تحقیق و جستجو از صنعت باید در پی آخرین روندها باشید. اطلاعات آماری و رشد در آن صنعت را بررسی کنید. چه بخش‌هایی از صنعت در حال‌ توسعه هستند و کدام بخش‌ها در حال تنزل پیدا کردن هستند؟ آیا صنعت در پی جذب مشتریان جدید است؟ چه تغییرات تکنولوژیکی در حال تأثیرگذاری بر صنعت است؟ چطور می‌توانید از آنها به نفع خود استفاده کنید؟

2- مصرف‌کننده از نمای نزدیک

از جنبه مصرف‌کننده تحقیق شما باید با بررسی و ممیزی بازار آغاز شود که اگر بطور کامل انجام شود می‌تواند منجر به یک پیش‌بینی منطقی از فروش شود. به این منظور ابتدا با محدودیت‌های فیزیکی و حدودی جغرافیایی که در آن می‌فروشید را تعیین کنید. سپس خصوصیات جمعیت شناختی خریداران حاضر در این محدوده جغرافیایی را استخراج می‌کنید.

سپس قدرت خرید منطقه را بر اساس سرانه درآمد، متوسط سطح درآمد، نرخ بیکاری، جمعیت و دیگر فاکتورهای جمعیتی را درمی‌آورید. حجم فروش فعلی را برای محصول یا خدمتی که قصد عرضه آن را دارید استخراج می‌کنید.

درنهایت، باید تخمین بزنید که چه حجمی از فروش را بطور منطقی می‌توانید از آن خود کنید(این مرحله بسیار مهم است، چرا که راه‌اندازی کسب‌وکار جدید شما در آن منطقه لزوماً ممکن است موجب افزایش حجم فروش نشود و تنها حجم فروش موجود را بین عرضه‌کنندگان که شما هم الان یکی از آنها هستید، تقسیم کند).

3- رقابت از نمای نزدیک

از ترکیب دو مرحله قبل تصویر روشن از رقابت آینده خود خواهید داشت. تعداد رقبا را دست‌کم نگیرید و همیشه مراقب رقبایی که از این به بعد، در ابعاد محلی یا بین‌المللی، ممکن است ظاهر شوند هم باشید. استراتژی‌ها و اعمال آنها را زیر نظر بگیرید و تحلیل SWOT را روی آنها اجرا کنید.

در این حین سعی کنید روندهای تثبیت‌شده در صنعت را پیدا کنید و اینکه آیا در این ‌بین فرصتی برای شما وجود دارد؟ از کتابخانه، اینترنت و دیگر منابع تحقیقی دست‌دوم استفاده کنید. تا حد ممکن مقالات مختلفی در مورد رقبای خود تهیه‌کرده و مطالعه کنید. اگر رقیب شما یک شرکت سهامی عام است، اطلاعات مالی آنها را دریافت کرده و مطالعه کنید. از این اطلاعات غیر از میزان موفقیت شرکت می‌توانید پی به برنامه‌های آتی آن شرکت(روی چه محصولات و خدماتی قصد تمرکز دارد) هم ببرید.